แหล่งการเรียนรู้ในชุมชน พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น วัดมหาชัย

แหล่งการเรียนรู้ในชุมชน

พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น วัดมหาชัย

ตั้งอยู่ในตัวเมืองมหาสารคาม เป็นสถานที่เก็บรวบรวมโบราณวัตถุของภาคอีสาน เช่น ใบเสมาหิน พระพุทธรูปในสมัยโบราณ บานประตู คันทวยแกะสลักอายุประมาณ 100-200 ปี นอกจากนี้ยังเป็นที่เก็บรวบรวมวรรณคดีภาคอีสาน และพระธรรม ใบลาน อยู่เป็นจำนวนมาก 

ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.๒๔๐๘ โดยพระเจริญราชเดช (กวด) เจ้าเมืองมหาสารคามคนแรก ตั้งแต่ในทศวรรษ ๒๕๐๐ ครั้งที่พระอริยานุวัตร เขมจารี (๒๔๔๘ - ๒๕๓๔) เป็นเจ้าอาวาสลำดับที่ ๑๙ ได้เริ่มมีการรวบรวมโบราณวัตถุต่างๆ มาเก็บรักษาไว้ที่วัด ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๑๙ จึงก่อตั้งเป็นศูนย์วัฒนธรรมท้องถิ่นขึ้นก่อน และกลายเป็นพิพิธภัณฑ์วัฒนธรรมท้องถิ่นภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

 ตัวอาคารพิพิธภัณฑ์ เป็นอาคารทรงไทยประยุกต์ ชั้นบน จัดแสดงเครื่องปั้นดินเผาสมัยต่างๆ ชิ้นส่วนสถาปัตยกรรมของปราสาทหิน ตลอดจนซากสัตว์ต่างๆ ส่วนชั้นล่าง เก็บตู้พระธรรม หีบพระธรรม และคัมภีร์ใบลานจำนวนมาก โบราณวัตถุชิ้นสำคัญภายในพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ได้แก่ประติมากรรมหิน ซึ่งบางท่านเชื่อว่าเป็นรูปพระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภา ซึ่งเดิมอยู่ที่กู่บ้านเขวา (กู่คูมหาธาตุ) และเมื่อจะมีงานสรงกู่ก็ยังต้องมาอัญเชิญกลับไปประกอบพิธีทุกปี

ทางวัดมหาชัยยังมีโบราณวัตถุจัดเก็บอยู่ในอาคารชั่วคราวอีกสองหลัง หลังหนึ่งใช้เก็บเครื่องไม้แกะสลักของอีสานโบราณ เช่น ธรรมาสน์ บานประตู หน้าต่าง ส่วนอีกหลังหนึ่ง เก็บโบราณวัตถุที่เป็นหิน เช่น ใบเสมา ฐานรูปเคารพ และศิวลึงค์ ส่วนบรรดาใบเสมาที่ไม่มีภาพสลัก หรือชิ้นส่วนฐาน เสาที่เป็นหินสลักขนาดใหญ่ก็จะนำไปจัดวางไว้ทั่วไปในบริเวณวัดโดยรอบ
ลักษณะการจัดแสดงภายในพิพิธภัณฑ์

การจัดแสดงนิทรรศการถาวรเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับชีวประวัติบุคคลของพระอริยานุวัตร และพระเจริญราชเดช, ประวัติและวิวัฒนาการของศิลปกรรมในอีสาน, วัฒนธรรมและประเพณีท้องถิ่น ๑๒ เดือน และภูมิปัญญาชาวบ้าน พิพิธภัณฑ์ภายในวัดมหาชัยมี ๓ อาคารหลัก และมีอาคารสำหรับเก็บวัตถุสิ่งของอีก ๒ หลัง  แต่ละหลังรายละเอียดดังนี้ พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นภาคตะวันออกเฉียงเหนือวัดมหาชัย เป็นอาคาร ๒ชั้น  จัดแสดงเกี่ยวกับโบราณวัตถุ, เอกสารโบราณ, ศิลปกรรมจำพวกไม้แกะสลัก, หิน, เครื่องโลหะ, เครื่องปั้นดินเผา ทั้งสมัยก่อนประวัติศาสตร์และสมัยประวัติศาสตร์, เครื่องดนตรี, เครื่องจักสาน พระพุทธรูปทั้งไม้ โลหะ และสำริด, เทวรูปต่างๆ ทั้งแบบหินทราย โลหะ และสำริด, เครื่องใช้ในการศาสนา ตลอดจนเครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ ในด้านการนำเสนอได้มีการจัดกลุ่มวัตถุสิ่งของไว้เป็นหมวดหมู่แต่จัดวางคละเคล้ากันไป โดยมีการแบ่งวัตถุสิ่งของตามประเภทจัดแสดงในตู้กระจก, ชั้นและแท่นวาง และบางส่วนที่มีความสำคัญจะจัดเก็บไว้ในกรงเหล็กเพื่อรักษาความปลอดภัย วัตถุที่จัดแสดงส่วนใหญ่มีแผ่นป้ายชื่อวัตถุติดไว้ด้วย และมีวัตถุบางส่วนที่มีแผ่นป้ายข้อมูล พร้อมภาพถ่ายประกอบ

พิพิธภัณฑ์คัมภีร์ใบลาน
           พระอริยานุวัตร เขมจารีนุสรณ์   ตั้งอยู่ที่ชั้น ๒ ของศาลาการเปรียญ  จัดแสดงเกี่ยวกับคัมภีร์ใบลาน โดยแบ่งเป็นหมวดต่างๆ ไว้อย่างเป็นระเบียบ, ตู้พระธรรมแบบโบราณ, หีบพระธรรมเก็บคัมภีร์ใบลาน, ผ้าห่อคัมภีร์ไหมแบบพื้นบ้าน มีทั้ง ลายขิด ปักดิ้น และแบบประยุกต์,วรรณคดีอีสาน ผลงานปริวัตรของพระอริยานุวัตร เขมจารี ที่จัดพิมพ์แล้ว, ผลงานปริวัตรจากคัมภีร์ใบลานของพระอริยานุวัตร เขมจารี ที่รอการจัดพิมพ์ ตลอดจนวัตถุสิ่งของที่เกี่ยวเนื่อง โดยคัมภีร์ใบลานส่วนจัดเก็บไว้ในตู้ตามวิธีการจัดเก็บที่ถูกต้อง ส่วนที่เป็นหนังสือ, คัมภีร์ใบลานที่สำคัญ และวัตถุเกี่ยวเนื่องอื่นๆ จัดแสดงไว้ในตู้แสดงวัตถุ ส่วนวัตถุขนาดใหญ่ เช่น หีบพระธรรม และตู้พระธรรมจัดวางไว้บนพื้นเป็นหมวดหมู่ วัตถุที่จัดแสดงส่วนใหญ่จะมีป้ายชื่อและข้อมูลประกอบบางส่วน อีกทั้งมีแผ่นป้ายข้อมูลแสดงรายละเอียดเชิงลึกของวัตถุที่สำคัญอีกด้วย

ที่ตั้ง  วัดมหาชัย อ.เมือง จ.มหาสารคาม 44000

วันเวลาทำการ  เปิดทุกวัน

โทรศัพท์   0-4392-5786, 0-9944-6491

ค่าเข้าชม  ไม่เก็บค่าเข้าชม

การบริหารจัดการ  บริหารจัดการโดย วัด       สนใจศึกษาเพิ่มเติมได้ที่

จัดทำโดย

นางสาวนิภาวรรณ   แสนหอม

รหัสนักศึกษา 533410080512  ชั้นปีที่ 2 สาขาคอมพิวเตอร์ศึกษา หมู่ 5

คณะครุศาสตร์   มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

http://www.taksilanakhon.com/wizContent.asp?wizConID=73&txtmMenu_ID=51#ixzz1ZFJES3Gx